سر به نیست کردن مخالفان روشی برای اشاعه ارعاب در جوامع انسانی است. روز 30 آگوست روز بینالمللی قربانیان ناپدید شدنهای اجباری و روزی برای توجه به سرنوشت افرادی است که در مکانها و شرایط نامناسب و ناآشنا برای خویشاوندان و نمایندگان قانونی آن‌ها نگهداری میشوند. سابقه این روز به یک سازمان غیردولتی در کاستاریکا برمی‌گردد که درزمینهٔ مقابله با حبس‌های محرمانه، ناپدید شدن اجباری و آدمربایی فعال بود. مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1992، اعلامیه حفاظت از تمامی افراد در برابر ناپدیدشدگی را به تصویب رسانده است. کمیته بینالمللی صلیب سرخ به‌عنوان یک نهاد غیردولتی در این زمینه رسالت خاصی دارد زیرا از طریق ردیابی خدمات و فعالیتهای 189 نهاد صلیب سرخ و هلال‌احمر جهان اطلاعاتی در مورد سرنوشت خانواده زندانیان به دست میآورد.

ناپدید شدن اجباری بارها به‌عنوان یک استراتژی برای اشاعه وحشت و ارعاب در جوامع انسانی به کار گرفته‌شده است. احساس عدم امنیتی که از طریق این عملیات ایجاد میشود محدود به خویشاوندان نزدیک ناپدیدشدگان نیست بلکه کل جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. آدم‌ربایی و ناپدیدشده تحمیلی یک مشکل جهانی است و محدود به منطقه خاصی نیست. ناپدید شدن اجباری که زمانی بزرگترین فراورده دیکتاتوریهای نظامی بود، امروزه با استفاده از شیوههای نسبتاً پیچیدهای از برخوردها و مناقشات درونی اعمال میشود و به‌ویژه ابزاری برای سرکوب سیاسی مخالفین است.

سابقه این روز به فدراسیون انجمنهای خویشاوندان ناپدیدشدگان و بازداشتیان آمریکای لاتین برمی‌گردد که به‌صورت یک سازمان غیردولتی در سال 1981 در کاستاریکا و به‌عنوان انجمن گروههای بومی و منطقهای فعال درزمینهٔ مقابله با حبس محرمانه، ناپدیدشدن‌های اجباری و آدمربایی در تعدادی از کشورهای آمریکای لاتین بنیاد نهاده شده و فعالیت میکردند.

کار در مورد حبس مخفیانه انسانها یکی از مهم‌ترین فعالیتهای تعدادی از نهادها و سازمانهای بینالمللی در حوزه حقوق بشر و کمکهای انساندوستانه از جمله نهاد «عفو بینالملل»، «اداره کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل» و «کمیته بینالمللی صلیب سرخ» است. روز بینالمللی ناپدیدشدگان فرصتی برای برجسته کردن فعالیتهای این نهادها و افزایش آگاهی عموم مردم و فراخوان برای اهدای کمکها و فعالیتهای داوطلبانه در این زمینه‌ها است.

از میان این نهادها، کمیته بینالمللی صلیب سرخ به دلیل وضعیت خاصش به‌عنوان یک نهاد عالی غیردولتی و سیاست اکید آن مبنی بر بیطرفی آن، امتیاز بالاتری دارد. در برخی موارد صلیب سرخ تنها نهادی است که امکان دسترسی به گروههای خاص زندانیان را مییابد و قادر است حداقل تماس و جستجو درزمینهٔ رفتار با زندانیان را دنبال کند. گاه در رابطه با خانوادههای تحت تأثیر، پیام‌های ارسالی توسط صلیب سرخ تنها اشاره در مورد سرنوشت این‌گونه زندانیان بوده است.

در آگوست سال 2008 ائتلاف بینالمللی علیه ناپدیدشدن تحمیلی که سازمانهای متشکل از اعضاء خانوادهها و سازمانهای حقوق بشری سراسر جهان را گردآورده بودند دستشان را در دست هم دادند تا یک کمپین جهانی را رقم بزنند و یک کنوانسیون بینالمللی حفاظت از همه افراد در برابر ناپدید شدن اجباری را تصویب کنند.

_منابع:

_{https://en.wikipedia.org/wiki/International_Day_of_the_Disappeared}

_{http://www.un.org/en/events/disappearancesday/}