نبود فضای آموزشی مناسب در مدارس پایتخت مشکلی است که سال‌هاست در آموزش وپرورش کشور دیده می‌شود و نبود بودجه دلیل اصلی آن بیان شده است. اما بسیاری از مسئولان بارها اعلام کرده‌اند که آموزش و پرورش اگر برخی ملک‌های خود را بفروشد می‌تواند بخشی از مشکلات مالی خود را حل و مدارس فرسوده را تعمیر کند.
اسفندیار چهاربند، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران در مورد وضعیت ایمنی مدارس کشور می‌گوید: «در حقیقت مساله ایمنی فضاها یکی از دغدغه‌های جدی است؛ به‌طوری که ۳۰ درصد ساختمان‌های مدارس که حدود ۱۰ هزار کلاس درس را شامل می‌شود، فرسوده است و نیاز به تخریب و نوسازی دارد.»
او با بیان اینکه فرسودگی مدارس مشکلاتی را به‌وجود آورده است، می‌افزاید: «امسال یکی از مدارس شهر تهران به‌دلیل بارندگی شدید با مشکل شکاف دیوارها مواجه شد. زمانی که مدیریت آموزش و پرورش منطقه این مشکل را به سازمان نوسازی گفت، آنان پاسخ دادند باید مدرسه تخلیه شود. اگر مدرسه تخلیه شود دانش‌آموزان را کجا ساماندهی کنیم؟ اگر مدرسه تخلیه نشود و حادثه رخ دهد چه کسی مسئول است؟»
چهاربند همچنین عنوان می‌کند: «پارسال توفانی ۸۰ کیلومتری در شهر تهران به‌وقوع پیوست که بر اثر این توفان مدرسه راهنمایی مدرس دچار ریزش در بخشی از ساختمانش شد. اگر این اتفاق در ساعت هفت تا دو بعدازظهر رخ می‌داد، چه کسی پاسخگو بود؟» او تاکید می‌کند: «برخی مدارس حداقل ایمنی را هم ندارند و ۱۷ هزار کلاس درس در شهر تهران در نوبت مقاوم‌سازی قرار گرفته‌اند. اگر زلزله‌ای چهار یا پنج ریشتری رخ دهد، ممکن است ۱۷ هزار کلاس درس تخریب شود. اگر بخواهیم این ۱۷ هزار کلاس درس را تخریب و مقاوم‌سازی کنیم با اعتبارات فعلی به ۳۲ سال زمان نیاز داریم.»
فضای آموزش مناسب الزامی است
محمد حبیبی، عضو کانون صنفی معلمان ایران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در مورد تاثیر فضای‌های فرسوده بر آموزش می‌گوید: «یکی از اولین ابزارهایی که معلم برای تدریس لازم دارد، فضای آموزشی مناسب است، زیرا زمانی که معلم در یک فضای آموزشی بدون تنش باشد راحت‌تر می‌تواند تدریس کند.»
او با بیان اینکه فضای آموزش مناسب پایه‌ای‌ترین ابزار تدریس است، می‌افزاید: «در کشورهای دیگر کلاس‌های درس به‌گونه‌ای تجهیز می‌شوند که کمترین تنش را داشته باشند. اتاق‌های کوچک برای کلاس درس و فرسوده بودن ساختمان‌ها و حتی احتمال ریزش دیوار، از شادابی فضای آموزشی می‌کاهد.» حبیبی تاکید می‌کند: «فضای آموزشی مناسب می‌تواند انگیزه معلم را برای تدریس بهتر بالا ببرد و در کنار آن میزان یادگیری دانش‌آموزان هم افزایش پیدا می‌کند. یعنی خیلی راحت می‌توان به سیستم آموزشی کشور کمک کرد.» او با بیان اینکه تهران در برابر دیگر شهرها در ارتباط با موضوع مدارس فرسوده در شرایط بهتری قرار دارد، اما به‌لحاظ کمبود فضای آموزشی، وضعیت در تهران بدتر از بسیاری از شهرهای دیگر است، می‌گوید: «در شهرهای دیگر مانند خوزستان، سیستان و بلوچستان و... وضعیت جالبی حاکم نیست. مدارسی در برخی از استان‌ها وجود دارند که بنیان اولیه ساختمان‌هایشان برای مدرسه نیست و دانش‌آموزان در ساختمان‌های فرسوده‌ای درس می‌خوانند که هیچ‌گونه امکاناتی را برای تدریس ندارند.»
حبیبی با اشاره به اینکه فرسودگی 30 درصد مدرسه‌های تهران آمار عجیبی نیست، می‌گوید: «در شهری که فاصله طبقاتی شمال و جنوب شهر می‌تواند بر نوع امکانات مدرسه هم تاثیر بگذارد، این آمار خیلی هم تعجب برانگیز نیست. در حاشیه تهران هم مدارسی هستند که هیچ‌یک از استانداردهای اولیه تدریس را ندارند.»
او با بیان اینکه در دو سال گذشته بودجه‌ای به مدارس برای بازسازی و تجهیز داده نشده است، می‌افزاید: «تمامی مدارس دولتی در این سال‌ها با کمک مردم یا خیرین مدرسه‌ساز ساماندهی شده‌اند و بودجه‌ای دولتی در این‌باره اختصاص پیدا نکرده است.» او معتقد است مسئولان بعد از اینکه حادثه رخ می‌دهد به فکر حل مشکل می‌افتند و تا زمانی که فرسودگی مدارس حادثه‌ای را به‌وجود نیاورد، اقدام جدی نمی‌کنند.
منبع: روزنامه فرهیختگان / مطهره واعظی‌پور
